Over Marleen Willebrands

Carolus Battus – Christianne Muusers – Marleen Willebrands – Alexandra van Dongen

Marleen Willebrands (1953) vertaalde samen met Christianne Muusers de 298 keukenrecepten uit het Cocboeck van Battus in modern Nederlands. Ook het glossarium en de uitgewerkte recepten kwamen in samenwerking tot stand. Marleen schreef daarna de eerste drie hoofdstukken over het leven van Battus, zijn geschriften en de gezondheidsleer in de zestiende eeuw. Ook verzamelde zij voor de hertaling de afbeeldingen van dieren en planten uit zestiende-eeuwse herbaria en bestiaria.

Marleen is eerst opgeleid als diëtiste en studeerde daarna Nederlandse taal- en letterkunde met als afstudeerrichting oudere letterkunde (16e, 17e en 18e eeuw). Haar afstudeerscriptie ging over het zeventiende-eeuwse kookboek De verstandige kock. Zij publiceerde diverse tekstuitgaven van historische kookteksten. Ruim 23 jaar was zij werkzaam bij Fontys Hogescholen als docent taalbeheersing, vakdidactiek en Nederlands als tweede taal, en is tot op heden incidenteel werkzaam als zelfstandig taaltrainer. Focus ligt nu op verzamelingen gedrukte en handgeschreven historische keukenrecepten.

Op haar website Kookhistorie staan transcripties van culinair-historische teksten uit de zestiende en zeventiende eeuw. En op haar gelijknamige blog Kookhistorie schrijft zij over etenswaardigheden van vroeger en nu. Haar profiel is te vinden op LinkedIn.

Publicaties

  • Marleen Willebrands, ‘Ons kent ons. Achttiende-eeuwse kookhandschriften uit de Amsterdamse grachtengordel’. In: De smaak van Amsterdam. 700 jaar stedelijke eetcultuur. Jaarboek Amstelodamum 2019, pp. 72-119. In Academia.edu.
  • Karen Groeneveld en Marleen Willebrands, Kookboek van Nederlands-Indië. Recepten uit vier eeuwen geschiedenis. Uitgeverij Het Zwarte Schaap 2019.
  • Marleen Willebrands, ‘Aan tafel bij de familie Royaards-Schorer. Koken en netwerken aan de Nieuwegracht in de achttiende en negentiende eeuw’. In: Hertenpoten, hoppenbier en hamburgers – Zevenduizend jaar eten en drinken in Utrecht. Jaarboek Oud-Utrecht 2017, pp. 125-149. In Academia.edu.
  • Veronica Frenks (red.), Badhotel Domburg sinds 1866. Ma Plume, Badhotel Domburg 2016. Geschiedenis van 150 jaar Badhotel in Domburg (Zeeland), waar veel leden van Europese vorstenhuizen kwamen. Hieraan leverde Marleen een culinair-historische bijdrage (pp. 130-137).
  • Vanaf 2016 schrijft zij tweemaal per jaar een column, ‘Menukaart’, over achttiende-eeuwse culinair- historische onderwerpen voor het tijdschrift Mededelingen van de Stichting Jacob Campo Weyerman (JCW).
  • Jet Pijzel-Dommisse (red.), Nederland dineert. Vier eeuwen tafelcultuur. Catalogus bij de gelijknamige tentoonstelling in het Gemeentemuseum Den Haag in 2015. Uitgeverij Waanders Zwolle en Gemeentemuseum Den Haag 2015. Hieraan leverde Marleen enkele culinair-historische bijdragen (pp. 50-61, 70-71, 300-303, 326-327, 349-350, 362-363). Winnaar van de Joop Witteveenprijs 2015.
  • Marleen Willebrands, De eerlijke keuken anno 1785. 44 gevarieerde keukenrecepten gebaseerd op Limburgs handschrift. Sittard, Media Groep Limburg. 2008.
    Keukenrecepten uit het 18e– en 19e– eeuwse Maastrichtse handschrift van Marie Michon en haar dochter Thérèse de Milly. Transcriptie en enkele bewerkte geïllustreerde recepten voor de moderne keuken. Een deel hiervan is opgenomen in de DBNL
  • Jozef Schildermans, Hilde Sels en Marleen Willebrands, Lieve schat, wat vind je lekker? Het Koocboec van Antonius Magirus (1612) en de Italiaanse keuken uit de Renaissance. Leuven, Davidsfonds 2007. Tekstuitgave van dit gedrukte kookboek uit 1612, dat gebaseerd is op de Italiaanse recepten van Bartolomeo Scappi’s Opera uit 1570.
  • Marleen Willebrands, De verstandige kok. De rijke keuken van de Gouden Eeuw. Bussum, uitgeverij Pereboom 2006. Tekstuitgave van het razend populaire De verstandige kock of de sorghvuldige huyshoudster. Amsterdam ed. 1669 (als onderdeel van Het vermakelijck landtleven). Tweede herziene druk verschijnt eind 2021 bij uitgeverij Sterck & De Vreese.
  • Marleen Willebrands en Arno van ’t Hoog, Traktaat van de kampernoeljes, genaamd duivelsbrood door Franciscus van Sterbeeck (1668). Hilversum, uitgeverij Verloren 2006.
    Tekstuitgave van een Antwerps paddenstoelentraktaat door de mycoloog pater Franciscus van Sterbeeck uit 1668.
  • Ria Jansen-Sieben en Marleen van der Molen-Willebrands, Een notabel boecxken van cokeryen. Amsterdam, uitgeverij De Kan 1994. Tekstuitgave van het eerste gedrukte Nederlandstalige kookboek uit ca. 1514, gedrukt te Brussel door Thomas Vander Noot. Deze tekstuitgave is opgenomen in de basisbibliotheek van de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren.
  • Marleen van der Molen-Willebrands, ‘De verstandige kock of sorghvuldige huyshoudster: een burgerlijk kookboek of elitair 17e-eeuws kookboek? In: Historisch tijdschrift Holland, jrg. 28, nr. 4/5 1996, pp.195-213.